شناسایی هویت افراد با صوت: مروری بر فناوری بیومتریک صوتی

آیا می دانید که صدای هر فرد مانند اثر انگشت و چهره ی او منحصر به فرد است؟ همان طور که می توان از فناوری تشخیص چهره و اثر انگشت برای شناسایی و تایید هویت افراد استفاده کرد می توان از الگوی صدای آن ها نیز به منظور شناسایی و احراز هویت افراد استفاده نمود. فناوری بیومتریک صوتی یکی از نوآوری‌های برجسته در حوزه شناسایی و تأیید هویت  افراد است که در سال‌های اخیر توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. این فناوری با استفاده از ویژگی‌های خاص صدای هر فرد، قادر به شناسایی و تأیید هویت او است. با توجه به افزایش نیاز به امنیت در زمینه‌های مختلف، از جمله بانکداری آنلاین، خدمات مشتری و دسترسی به سیستم‌های حساس، بیومتریک صوتی به عنوان یک راهکار موثر و کارآمد می تواند مورد استفاده قرار بگیرد.

در این  مقاله به بررسی اصول و روش‌های فناوری بیومتریک صوتی می پردازیم و چالش‌ها و فرصت‌های موجود در این حوزه را تحلیل می کنیم. همچنین تأثیرات این فناوری بر امنیت و راحتی کاربران در فرآیند شناسایی هویت را بررسی می کنیم.

چرا از فناوری بیومتریک صدا استفاده کنیم؟

روش های احراز هویت سنتی اغلب شامل پاسخ به سوالات امنیتی یا به خاطر سپردن رمزهای عبور پیچیده است که می تواند برای مشتریان زمان بر و خسته کننده باشد. استفاده از بیومتریک این فرآیند را از بین می برد. بیومتریک های مختلفی مانند چهره، اثر انگشت و صوت وجود دارند که می توانند افراد را به صورت منحصر به فرد شناسایی کنند. دستگاه تشخیص چهره، دستگاه حضور و غیاب با اثر انگشت و سیستم تشخیص صوت همگی بر اساس ویژگی های بیومتریک کار می کنند. مشتریان از صدای خود برای تایید هویت خود استفاده می کنند که فرآیند احراز هویت را سریع و بی دردسر می کند. فناوری بیومتریک بر خلاف روش های سنتی مانند استفاده از کلمه ی عبور، توکن و سوالات امنیتی فراموش نمی شود. همیشه همراه افراد هست زیرا بخشی از خود فرد است.

بیومتریک صوتی همچنین به ماموران خدمات مشتری اجازه می دهد تا به جای تایید هویت، بیشتر بر حل مساله مشتری تمرکز کنند. این کار مدت زمان تماس را کاهش می دهد و رضایت مشتری را افزایش می دهد. بیومتریک صدا، فرایند تشخیص و احراز هویت را سرعت می بخشد. در نتیجه احراز هویت به سرعت انجام می شود و مثلا در مکان های شلوغ افراد معطل نمی شوند.

سرقت هویت و تلاش برای تصاحب حساب جعلی، نگرانی های مهمی برای بسیاری از کسب وکارها، به ویژه آن هایی است که با اطلاعات حساس مشتری سر و کار دارند. بیومتریک صوتی به عنوان یک اقدام امنیتی قوی برای مقابله با این تهدیدها عمل می کند.

ماهیت منحصر به فرد صدای هر کسی، تقلید یا دزدی را برای افراد بسیار دشوار می کند. حتی اگر یک کلاهبردار اطلاعات شخصی دیگری به دست آورد، نمی تواند اثر صوتی منحصر به فرد مشتری را تکرار کند و از دسترسی غیرمجاز جلوگیری کند.

مراحل تشخیص صدا در بیومتریک صوتی

در بیومتریک صوتی، چندین مرحله مختلف برای تشخیص صدا و شناسایی هویت افراد وجود دارد. این روش‌ها معمولاً بر اساس تحلیل ویژگی‌های صوتی و الگوهای صدای هر فرد طراحی شده اند. در ادامه به این مراحل اشاره می کنیم:

جمع آوری صوت

در ابتدا نمونه ی صوتی از فرد دریافت می کند. این نمونه ممکن است در طی یک تماس تلفنی یا با استفاده از میکروفون در یک مکان خاص ضبط نمود.

استخراج ویژگی‌های صوت

در این روش، ویژگی‌های خاص صوتی مانند فرکانس، تن صدا و الگوهای صوتی استخراج می‌شوند. این ویژگی‌ها معمولاً به کمک تکنیک‌های پردازش سیگنال دیجیتال استخراج می شوند.

مدل‌سازی صدا

پس از استخراج ویژگی‌ها، مرحله مدل‌سازی شروع می شود. در این مرحله، از الگوریتم‌های یادگیری ماشین و شبکه‌های عصبی برای ایجاد مدل‌های صوتی استفاده می‌شود. این مدل‌ها می‌توانند به شناسایی الگوهای صوتی منحصر به فرد هر فرد کمک کنند و از این طریق هویت فرد را شناسایی کنند.

مقایسه الگوها

در این روش، صدای جدید ضبط‌شده با مدل‌های ذخیره‌شده مقایسه می‌شود. در واقع در این بخش مطابقت صدای جدید با الگوهای ذخیره شده بررسی می شود.

تأیید و شناسایی

پس از مقایسه الگوها، سیستم باید تأیید کند که آیا صدای ضبط‌شده متعلق به کاربر است یا خیر. اگر تطبیق بین الگوی جدید و الگوی ذخیره شده وجود داشته باشد، تایید هویت انجام می شود.

انواع بیومتریک صوتی

به طور کلی بیومتریک صوتی به دو صورت فعال و غیرفعال وجود دارد. تفاوت اصلی این روش در نحوه ی ضبط صوت و تحلیل آن است.

بیومتریک صوتی فعال

بیومتریک صوتی فعال نیازمند مشارکت فعال کاربر است. مشتری یک عبارت یا رمز عبور خاص را بیان می کند تا سیستم آن را ثبت و تحلیل کند. به عنوان مثال، یک عبارت رایج که در بیومتریک صدای فعال استفاده می شود ممکن است “صدای من رمز عبور من است” باشد.

بیومتریک صوتی فعال به ویژه در موقعیت های با امنیت بالا که نیاز به یک لایه حفاظتی اضافی هستند، مفید است. ترکیب اثر صوتی منحصر به فرد و یک عبارت خاص، دسترسی غیرمجاز را برای کلاهبرداران دشوار می کند.

بیومتریک صوتی غیرفعال

بیومتریک صوتی غیرفعال یک روش کاربرپسند برای احراز هویت صوتی کاربران است. این روش به جای نیاز به یک عبارت خاص، صدای کاربر را در طول مکالمه معمولی تحلیل می کند. این سیستم از الگوریتم های پیشرفته برای استخراج ویژگی های صوتی منحصر به فرد و مقایسه آن ها با صوت های ذخیره شده برای تایید استفاده می کند.

کاربردهای بیومتریک صوتی در دنیای واقعی

بیومتریک صوتی در دنیای واقعی کاربردهای متعددی دارد که به امنیت و سهولت در شناسایی هویت افراد کمک می‌کند. در زیر به برخی از این کاربردها اشاره می‌شود:

1. بانکداری و خدمات مالی:
   بسیاری از بانک‌ها و مؤسسات مالی از بیومتریک صوتی برای تأیید هویت مشتریان در هنگام تماس با مرکز خدمات مشتری استفاده می‌کنند. این روش نه تنها امنیت را افزایش می‌دهد، بلکه فرآیند تأیید هویت را نیز تسریع می‌کند و نیاز به وارد کردن رمز عبور یا اطلاعات شخصی را کاهش می‌دهد.
2. سیستم‌های امنیتی:
   در برخی از سیستم‌های امنیتی و کنترل دسترسی، بیومتریک صوتی به عنوان یک روش شناسایی برای ورود به سیستم‌ها یا مناطقی با دسترسی محدود استفاده می‌شود. این امر به ویژه در سازمان‌های دولتی و نظامی که امنیت بالایی نیاز دارند، کاربرد دارد.
3. سرویس های پشتیبانی:
   شرکت‌ها می‌توانند از بیومتریک صوتی برای شناسایی مشتریان در هنگام تماس با مراکز پشتیبانی استفاده کنند. این روش به کارمندان کمک می‌کند تا به سرعت به اطلاعات مشتری دسترسی پیدا کنند و خدمات بهتری ارائه دهند.
4. دستیارهای صوتی هوشمند:
   برخی از دستیارهای صوتی مانند Amazon Alexa و Google Assistant از فناوری بیومتریک صوتی برای شناسایی کاربران استفاده می‌کنند. این ویژگی به آنها اجازه می‌دهد تا پاسخ‌های شخصی‌سازی‌شده و خدمات متناسب با هر کاربر را به او ارائه دهند.
5. پلتفرم‌های آموزشی و یادگیری آنلاین:
   در برخی از پلتفرم‌های آموزشی، بیومتریک صوتی می‌تواند به شناسایی دانش‌آموزان کمک کند. این فناوری می‌تواند در آزمون‌ها و ارزیابی‌ها به کار گرفته شود تا از تقلب جلوگیری کند و اطمینان حاصل کند که  هویت هر دانش‌آموز تایید شده باشد.
6. سیستم‌های پزشکی:
   برخی از سیستم‌های پزشکی از بیومتریک صوتی برای تأیید هویت بیماران و پزشکان استفاده می‌کنند. این فناوری می‌تواند در کاهش خطاهای شناسایی و بهبود کیفیت خدمات بهداشتی مؤثر باشد.

نتیجه گیری

فناوری بیومتریک صوتی به عنوان یک روش نوآورانه و کارآمد در شناسایی و تأیید هویت، در سال‌های اخیر به سرعت در حال گسترش است و کاربردهای متنوعی در حوزه‌های مختلف دارد. از بانکداری و خدمات مالی گرفته تا سیستم‌های امنیتی و پشتیبانی مشتری، همگی از بیومتریک صوتی برای شناسایی هویت مشتریان خود استفاده می کنند.

این فناوری با استفاده از تحلیل ویژگی‌های منحصر به فرد صوت هر فرد، امکان شناسایی دقیق و سریع را فراهم می‌کند و همچنین به کاهش نیاز به روش‌های سنتی مانند رمز عبور کمک می‌کند. با پیشرفت‌های مداوم در الگوریتم‌های یادگیری ماشین و پردازش سیگنال، انتظار می‌رود که بیومتریک صوتی در آینده حتی بیشتر مورد توجه قرار گیرد و به بهبود امنیت و راحتی در ارتباطات و خدمات مختلف کمک کند.